Img
Μάθετε περισσότερα για τις μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών

Μάθετε περισσότερα για τις μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών

Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά σχετικά με τη μάθησή τους. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένα παιδί μπορεί να έχει πρόβλημα με τη μάθηση.

Η διαφορά μεταξύ μαθησιακής δυσκολίας και μαθησιακής ανικανότητας

Οι μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, όπως:

  • Σε ιστορικό διακοπής της μάθησης για κάποιους λόγους
  • Σε προβλήματα υγείας
  • Σε απουσίες από το σχολείο

Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε καθυστέρηση της προόδου ενός παιδιού στο σχολείο. Με πρόσθετη υποστήριξη και στοχευμένη εκπαίδευση, τα παιδιά με τέτοιου είδους μαθησιακές δυσκολίες είναι πιθανό να βελτιωθούν πολύ γρήγορα.

Οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες όμως, όπως η δυσλεξία, είναι μια κατηγορία διαφορετικών μαθησιακών δυσκολιών που οφείλονται σε δυσλειτουργίες του εγκεφάλου. Εξαιτίας αυτών, τα παιδιά με τέτοιες μαθησιακές δυσκολίες, συχνά βρίσκουν εργασίες όπως η ανάγνωση ή η εκτέλεση απλών αριθμητικών πράξεων να αποτελούν μεγάλο πρόβλημα γι’ αυτά. Ακόμη και με επιπλέον υποστήριξη και ειδική εκπαίδευση, τα προβλήματα αυτά είναι πιθανό να συνεχίσουν να υφίστανται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, κάτι που μπορεί να μην συμβαίνει με άλλους τύπους μαθησιακών δυσκολιών.

Η μαθησιακή ανικανότητα είναι δια βίου και μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε παιδί, ανεξάρτητα από το οικογενειακό υπόβαθρο, το σχολικό περιβάλλον ή την κοινωνικοοικονομική κατάσταση.

Σημάδια μαθησιακής δυσκολίας

Τα σαφέστερα σημάδια μαθησιακής δυσκολίας, είναι εκείνα που δείχνουν ότι το παιδί σας υστερεί σημαντικά στη μάθηση σε σχέση με τους συνομηλίκους του. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να στερούνται βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων γραφής και ανάγνωσης. Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να κάνουν φίλους ή να μην έχουν αυτοπεποίθηση σε κοινωνικές εκδηλώσεις.

Μπορεί να δείτε ενδείξεις στη συμπεριφορά του παιδιού σας σε σχέση με το σχολείο του. Για παράδειγμα:

  • Να μιλάει με αρνητικό τρόπο για το σχολείο και για το τι δεν του αρέσει με τα μαθήματα.
  • Να δείχνει αρνητικά συναισθήματα (όπως θλίψη ή θυμό) για το σχολείο και για το να πηγαίνει στο σχολείο. Άλλες ενδείξεις είναι να βλέπει εφιάλτες για το σχολείο ή να αγχώνεται ενώ ετοιμάζεται το πρωί για να πάει στο σχολείο.
  • Να δείχνει εκνευρισμό ή απροθυμία όταν είναι να κάνει τις σχολικές του εργασίες στο σπίτι.
  • Να μιλάει με αρνητικό τρόπο για τον εαυτό του ως μαθητή. Αυτή η συμπεριφορά θα σας δώσει μια ιδέα για το πώς το παιδί σας βλέπει τον εαυτό του και την ικανότητά του να επιτύχει στο σχολείο.

Τι θα πρέπει να κάνετε αν δείτε ενδείξεις μαθησιακής δυσκολίας

Αν νομίζετε ότι το παιδί σας παρουσιάζει ενδείξεις μαθησιακής δυσκολίας, θα πρέπει να:

  • Να μιλήσετε με τον δάσκαλο του παιδιού σας για τα σημάδια που παρατηρήσατε και για το πότε εμφανίζονται.
  • Να παρακολουθείτε την πρόοδο του παιδιού σας για διάστημα 2 έως 3 εβδομάδων για να διαπιστώσετε αν το παιδί σας παρουσιάζει συχνά ίδιες δυσκολίες σε παρόμοιες καταστάσεις.
  • Ζητήστε από το παιδί σας να σας μιλήσει για το πώς αισθάνεται σε μια περίσταση όπου είναι απογοητευμένο ή απρόθυμο σε σχέση με τα μαθήματά του. Χρησιμοποιήστε αυτές τις πληροφορίες για να ελέγξετε αν η άποψή του για την περίσταση ταιριάζει με την εξήγηση που δίνετε εσείς.

Δυσκολία στη μάθηση του γραπτού και προφορικού λόγου – συνηθισμένες ενδείξεις

Μερικές συνηθισμένες ενδείξεις που δείχνουν ότι το παιδί σας μπορεί να έχει μαθησιακή δυσκολία στην ανάγνωση, τη γραφή ή τα μαθηματικά περιλαμβάνουν:

  • Να μην έχει κανένα κίνητρο ή ενδιαφέρον για να διαβάσει, να γράψει ή να κάνει μαθηματικά
  • Να μην θυμάται τι έχει διδαχθεί, ακόμη και αν αυτό συνέβη πριν λίγο ή να ξεχνάει πολλές φορές.
  • Να χρειάζεται περισσότερο χρόνο από τον αναμενόμενο για να ολοκληρώσει τις σχολικές του εργασίες ή άλλες δραστηριότητες.
  • Να έχει δυσκολία στο να ακολουθήσει οδηγίες ή να χρειάζεται να επαναλαμβάνονται συχνά οι οδηγίες.
  • Να δυσκολεύεται να μείνει συγκεντρωμένο ή να αποσπάται εύκολα η προσοχή του.
  • Να δυσκολεύεται να συναναστραφεί με συνομηλίκους του ή να κάνει φίλους.
  • Να μην μπορεί να εξηγήσει με σαφήνεια τι γνωρίζει ή τι έχει μάθει.
  • Να παρουσιάζει προβλήματα με τις αδρές ή λεπτές κινητικές δεξιότητες (π.χ. ισορροπία, κόψιμο με ψαλίδι, πιάσιμο του μολυβιού).

Τα παιδιά στη μέση και στα τέλη του δημοτικού και στο γυμνάσιο μπορεί να παρουσιάζουν τις ίδιες μαθησιακές δυσκολίες με αυτές που είναι χαρακτηριστικές για τα μικρότερα παιδιά.

Δυσκολία στην ανάγνωση – συνήθεις ενδείξεις

Η δυσκολία ανάγνωσης μπορεί να οφείλεται σε μαθησιακή ανικανότητα, όπως η δυσλεξία, ή σε δυσκολία κατανόησης.

Τα παιδιά με μαθησιακή ανικανότητα γεννιούνται με δυσλειτουργίες στον εγκέφαλό τους και αυτό επηρεάζει την ικανότητά τους να επεξεργάζονται πληροφορίες. Αυτά τα προβλήματα επεξεργασίας μπορεί να παρεμποδίσουν τις βασικές μαθησιακές δεξιότητες, όπως η ανάγνωση, η γραφή και τα μαθηματικά.

Μπορεί να είστε σε θέση να αντιληφθείτε τις ενδείξεις δυσλεξίας όταν το παιδί σας διαβάζει δυνατά λέξεις ή τις συλλαβίζει. Οι ενδείξεις αυτές περιλαμβάνουν:

  • Να διαβάζει μεμονωμένες λέξεις με ανακρίβεια και να μην είναι σε θέση να τις προφέρει με βάση τα γράμματα της λέξης.
  • Να διαβάζει αργά και με μεγάλη προσπάθεια μεμονωμένες λέξεις, λέγοντας συχνά μόνο μερικά γράμματα της λέξης ή τους ήχους στιγμιαία.

Το πιο ξεκάθαρο σημάδι της δυσκολίας κατανόησης, είναι όταν το παιδί σας δυσκολεύεται να καταλάβει το σκοπό ή τις βασικές ιδέες ενός κειμένου, αλλά ωστόσο μπορεί να διαβάσει τις λέξεις δυνατά με ακρίβεια και ευκολία.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία στην ανάγνωση κατά τα πρώτα χρόνια εκμάθησης ενός παιδιού

  • Δυσκολία στην προφορά των λέξεων και στην ανάγνωση των λέξεων δυνατά και με ακρίβεια.
  • Περιορισμένο λεξιλόγιο και ανώριμο τρόπο ομιλίας για την ηλικία του.
  • Δυσκολεύεται να θυμηθεί τα ονόματα αντικειμένων, πράξεων ή επιθέτων ή διαφορετικά φαίνεται να δυσκολεύεται να βρει τη σωστή λέξη για κάτι.
  • Κάνει συστηματικά λάθη κατά την ανάγνωση γραμμάτων πχ το θ το διαβάζει για β ή τα διαβάζει αντεστραμμένα πχ το 3 για ε ή στα αγγλικά το b για d ή το w για m.*
  • Διαβάζει αργά και με ανακρίβεια, μπερδεύοντας απλές λέξεις και τη σημασία τους.
  • Δεν φαίνεται να καταλαβαίνει αυτό που έχει διαβάσει.

* Δεν είναι ασυνήθιστο για τα παιδιά των πρώτων τάξεων να κάνουν αντιστροφές γραμμάτων όταν διαβάζουν και γράφουν, αλλά είναι πρόβλημα αν αυτό συνεχίζεται και μετά τα μέσα και τα τέλη του δημοτικού.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία στην ανάγνωση για ένα παιδί στη μέση και τέλη του Δημοτικού σχολείου

  • Δυσκολεύεται να διαβάσει δυνατά μεγαλύτερες λέξεις και προφέρει λάθος κάποια μέρη της.
  • Έχει δυσκολία στο να θυμηθεί τι έχει ακούσει, δει ή διαβάσει (για παράδειγμα, οδηγίες στην τάξη ή στο σπίτι).
  • Όταν διαβάζει φωναχτά, η ανάγνωση είναι αργή και φαίνεται να χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια.
  • Δυσκολεύεται να προφέρει ή να βρει πως να πει άγνωστες λέξεις που έχει διαβάσει.
  • Διστάζει να διαβάσει είτε στην τάξη είτε για διασκέδαση και προσπαθεί να το αποφύγει.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία στην ανάγνωση όταν ένα παιδί είναι στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

  • Όταν διαβάζει δυνατά, η ανάγνωση είναι αργή και φαίνεται να χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια.
  • Σε αυτό το επίπεδο εκμάθησης, τα παιδιά αναμένεται να δίνουν έμφαση και χρώμα στη φωνή τους κατά την ανάγνωση. Μπορεί να παρατηρήσετε ότι με το παιδί σας αυτό δεν συμβαίνει.
  • Δυσκολεύεται να θυμηθεί τι έχει ακούσει, δει ή διαβάσει, ακόμη και όταν αυτό έχει μόλις συμβεί .
  • Είναι απρόθυμο να διαβάσει είτε στην τάξη είτε για διασκέδαση, φαίνεται αδιάφορο ή προσπαθεί να το αποφύγει. Μερικές φορές αυτό μπορεί να το οδηγήσει σε απογοήτευση, θλίψη ή ακόμη και θυμό.

Δυσκολία με τη γραφή – συνήθεις ενδείξεις

Οι συνήθεις ενδείξεις δυσκολίας στη γραφή περιλαμβάνουν:

  • Δυσκολία στην έκφραση ιδεών γραπτώς.
  • Κακή γραφή και ορθογραφία.
  • Η δυσκολία αυτή είναι επίσης γνωστή ως δυσγραφία. Η δυσγραφία είναι μια μαθησιακή δυσκολία που μπορεί να εμφανιστεί από μόνη της, αλλά συνήθως εμφανίζεται μαζί με τη δυσλεξία.

Υπάρχουν 2 τύποι δυσγραφίας:

  • Δυσγραφία που οφείλεται στην κινητική λειτουργία
  • Δυσγραφία που οφείλεται στην γλώσσα

Δυσγραφία που οφείλεται στην κινητική λειτουργία

Η δυσγραφία που οφείλεται στην κίνηση περιλαμβάνει δυσκολίες με τις φυσικές διαστάσεις της γραφής. Τα παιδιά με αυτό το είδος δυσγραφίας μπορούν να οργανώσουν και να εκφράσουν τις ιδέες τους αποτελεσματικά μέσω της γραφής, αλλά έχουν πρόβλημα με την ίδια την πράξη της γραφής (κακός γραφικός χαρακτήρας). Αυτό κάνει τη γραφή για αυτά τα παιδιά μια κουραστική, απογοητευτική και μερικές φορές επώδυνη διαδικασία.

Δυσγραφία που οφείλεται στη γλώσσα

Η δυσγραφία που οφείλεται στη γλώσσα περιλαμβάνει δυσκολίες στην επεξεργασία και την οργάνωση των ιδεών κατά τη διάρκεια της γραφής. Η ποιότητα των ιδεών και της έκφρασης των γραπτών του παιδιού είναι πολύ κάτω από το αναμενόμενο επίπεδο, παρόλο που είναι σε θέση να παρουσιάσει τις ιδέες του με σαφήνεια όταν μιλάει.

Συχνά δεν υπάρχει δυσκολία με τον γραφικό χαρακτήρα σε ένα παιδί με αυτό το είδος δυσγραφίας.

Είναι επίσης πιθανό, ωστόσο, ένα παιδί να έχει και τους δύο τύπους δυσγραφίας. Για παράδειγμα, κακός γραφικός χαρακτήρας και κακή γραπτή έκφραση.

Οι ενδείξεις της δυσκολίας με τη γραφή και τη δυσγραφία περιλαμβάνουν:

  • Προβλήματα με την ορθογραφία. Για παράδειγμα, προσθήκη, αφαίρεση ή αντικατάσταση φωνηέντων ή συμφώνων.
  • Πρόβλημα με τη γραπτή έκφραση. Για παράδειγμα, μεγάλος αριθμός λαθών είτε με τη γραμματική είτε με τη στίξη.
  • Δυσκολία στη δόμηση παραγράφων ή την οργάνωση ιδεών
  • Η γραπτή έκφραση δεν επικοινωνεί με σαφήνεια αυτό που θέλουν να πουν.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία με τη γραφή στα πρώτα χρόνια εκμάθησης ενός παιδιού

  • Δυσκολία στην έκφραση των ιδεών του γραπτώς, παρά το γεγονός ότι μπορεί να είναι ικανό στην ανάγνωση.
  • Απρόθυμο να γράψει.
  • Μπορεί να δυσκολεύεται να μάθει πώς να πιάνει και να χρησιμοποιεί ένα μολύβι (ειδική δυσγραφία που οφείλεται στην κινητική λειτουργία).

Δυσκολία με:

  • Τη δόμηση απλών προτάσεων
  • Το σχηματισμό γραμμάτων και τα διαστήματα μεταξύ τους
  • Τη στοίχιση γραμμάτων σε μια γραμμή
  • Τη χρήση απλών σημείων στίξης, για παράδειγμα τελεία και μετά κεφαλαία γράμματα.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία στη γραφή για ένα παιδί στη μέση και τέλη του Δημοτικού σχολείου

  • Σταθερό πρόβλημα με την ορθογραφία.
  • Έχει καλή έκφραση και μπορεί να επικοινωνήσει τις ιδέες του με σαφήνεια προφορικά, αλλά δυσκολεύεται να κάνει το ίδιο όταν γράφει.

Δυσκολία με:

  • Ευχέρεια στο γράψιμο. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί σας γράφει αργά, με μεγάλη προσπάθεια και κουράζεται γρήγορα.
  • Τη δομή των προτάσεων και των παραγράφων, καθώς και με τη σωστή χρήση της γραμματικής και των σημείων στίξης.
  • Το σχηματισμό γραμμάτων και τα διαστήματα μεταξύ τους.
  • Τη στοίχιση γραμμάτων σε μια γραμμή
  • Τη χρήση απλών σημείων στίξης, για παράδειγμα τελεία και μετά κεφαλαία γράμματα.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία στη γραφή όταν ένα παιδί είναι στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

  • Δυσκολία στο γράψιμο όταν πρέπει να δώσει μια χρονομετρημένη απάντηση ή γενικά στο γρήγορο γράψιμο.
  • Γράφει λιγότερα από ότι θα αναμενόταν σε ερωτήσεις που θέλουν μια σύντομη απάντηση και λιγότερα επίσης σε ένα θέμα που πρέπει να είναι πιο εκτενές.
  • Δεν γνωρίζει πώς να δομεί λογικά το γραπτό του, ώστε οι ιδέες του να συνδέονται μεταξύ τους με τρόπο που να βγαίνει νόημα, όπως για παράδειγμα σε μια έκθεση.

Δυσκολία με:

  • Το σχηματισμό γραμμάτων και τα διαστήματα μεταξύ τους.
  • Τη στοίχιση γραμμάτων σε μια γραμμή
  • Τη χρήση απλών σημείων στίξης, για παράδειγμα τελεία και μετά κεφαλαία γράμματα.

Δυσκολία με την αρίθμηση – συνήθεις ενδείξεις

Ο συνήθεις ενδείξεις μιας μαθησιακής δυσκολίας στην αρίθμηση περιλαμβάνουν δυσκολία στην κατανόηση των αριθμών και στη χρήση τους με διάφορους τρόπους. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στην αρίθμηση (όπως η δυσαριθμησία) έχουν πρόβλημα με την “αίσθηση των αριθμών”.

Oι ενδείξεις ότι το παιδί σας μπορεί να έχει μαθησιακή δυσκολία με την αρίθμηση περιλαμβάνουν:

  • Το παιδί σας έχει δυσκολία στο να χρησιμοποιεί αριθμούς, να κάνει υπολογισμούς μπορεί να χρησιμοποιεί τρόπους όπως το μέτρημα με τα δάχτυλα.
  • Δυσκολία στη χρήση μαθηματικών εννοιών, πράξεων και διαδικασιών για την επίλυση προβλημάτων.
  • Δυσκολία στην κατανόηση ποσοτήτων και εννοιών όπως το περισσότερο και το λιγότερο ή το μεγαλύτερο και το μικρότερο.
  • Δυσκολία να κάνει συγκρίσεις αριθμών (για παράδειγμα, ότι το 12 είναι μεγαλύτερο από το 10)
  • Έλλειψη αίσθησης ότι πχ ο αριθμός 7 είναι το ίδιο πράγμα με την λέξη επτά και αντιπροσωπεύουν την ίδια ποσότητα σε μια πρόταση.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία με την αρίθμηση στα πρώτα χρόνια εκμάθησης ενός παιδιού

  • Δυσκολία αναγνώρισης και ανάγνωσης αριθμών προφορικά.
  • Δυσκολία στη χρήση και την έννοια των μαθηματικών συμβόλων (+, -, x, ÷, =).

Δυσκολία με:

  • Την καταμέτρηση του αριθμού των αντικειμένων σε μια ομάδα.
  • Με την γρήγορη αναγνώριση του αριθμού των αντικειμένων σε μια μικρή ομάδα (πχ 2 ή 3 αντικείμενα).
  • Την διαφορά του 2 και 5
  • Το μέτρημα των αριθμών εκτός του 1
  • Την κατανόηση βασικών αριθμητικών πράξεων (για παράδειγμα δεν καταλαβαίνει ότι το 2 + 3 = 5 είναι το ίδιο με το 3 + 2 = 5)
  • Την εκμάθηση της ώρας.

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία στην αρίθμηση για ένα παιδί στη μέση και τέλη του Δημοτικού σχολείου

  • Εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τα δάχτυλά του για να κάνει πρόσθεση και αφαίρεση όταν οι άλλοι μαθητές έχουν προχωρήσει σε πιο εξελιγμένους τρόπους.
  • Έχει πρόβλημα με την έννοια της αξίας, τα κλάσματα και τις αριθμητικές σειρές.
  • Έχει σταθερό πρόβλημα με την ορθογραφία.
  • Δυσκολία στην ανάγνωση του χρόνου, ιδίως των αναλογικών ρολογιών και του 24ωρου.
  • Δυσκολία να κάνει συγκρίσεις μεταξύ αριθμών.
  • Την κατανόηση βασικών αριθμητικών πράξεων. Αυτή είναι παρόμοια ένδειξη όπως για τα μικρότερα παιδιά, αλλά τώρα αφορά επίσης τον απλό πολλαπλασιασμό και τη διαίρεση (για παράδειγμα δεν καταλαβαίνει το 5 x 5 = 25 και 25 ÷ 5 = 5).
  • Είναι απρόθυμο να ασχοληθεί με μαθηματικά ή να συμμετέχει σε δραστηριότητες που σχετίζονται με τα μαθηματικά. Για παράδειγμα, παιχνίδια που βασίζονται σε αριθμητικές δεξιότητες ή στρατηγική (πχ Monopoly).

Ενδείξεις που δείχνουν δυσκολία στην αρίθμηση όταν ένα παιδί είναι στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

  • “Κοκκαλώνει” όταν του κάνουν ερωτήσεις σχετικές με τα μαθηματικά ή έχει άγχος για το αν θα σηκωθεί στον πίνακα για μαθηματικά στην τάξη.
  • Προβλήματα στην τήρηση του προγράμματός του ή στην ανάγνωση του ρολογιού του. Μπορεί να αργεί στην τάξη και να δυσκολεύεται να γυρίσει στην ώρα του από το σχολείο.
  • Ακόμη και στο λύκειο, ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες στην αρίθμηση, μπορεί να έχει δυσκολία στην ανάγνωση της ώρας, ιδίως από αναλογικά ρολόγια.
  • Μπορεί να δυσκολεύεται να διαχειριστεί χρονομετρημένες δραστηριότητες, για παράδειγμα όταν του δίνεται συγκεκριμένος χρόνος να λύσει ένα πρόβλημα.
  • Δυσκολία στην εκτέλεση μιας αριθμητικής πράξης στο μυαλό του.
  • Δυσκολία με πίνακες, γραφήματα, διαγράμματα και χάρτες.
  • Συνεχίζει να μην καταλαβαίνει απόλυτα το νόημα μαθηματικών όρων όπως οι εξισώσεις και το εμβαδόν.
img
img