Το μέλι είναι ένα σιροπιαστό υγρό που φτιάχνουν οι μέλισσες από το φυτικό νέκταρ. Είναι παγκοσμίως αγαπημένο για τη γλυκιά και μεστή του γεύση και χρησιμοποιείται σε πολλά φαγητά και συνταγές.
Το άρωμα, το χρώμα και η γεύση του μελιού ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο των λουλουδιών από τα οποία προέρχεται, επομένως υπάρχουν αμέτρητες διαθέσιμες ποικιλίες.
Το μέλι έχει πολλά οφέλη για την υγεία και παίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές σπιτικές θεραπείες και θεραπείες εναλλακτικής ιατρικής.
Μία κουταλιά της σούπας (20 γραμμάρια) μέλι περιέχει:
Θερμίδες: 61
Λίπος: 0 γρ.
Πρωτεΐνη: 0 γρ.
Υδατάνθρακες: 17 γρ.
Φυτικές ίνες: 0 γρ.
Ριβοφλαβίνη: 1% της Ημερήσιας Αξίας
Χαλκό: 1% της Ημερήσιας Αξίας
Το μέλι είναι ουσιαστικά καθαρή ζάχαρη, χωρίς λιπαρά και μόνο με ίχνη πρωτεΐνης και φυτικών ινών. Περιέχει μικρές ποσότητες ορισμένων θρεπτικών συστατικών, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως δεν καταναλώνουν αρκετό μέλι ώστε να αποτελεί μια σημαντική διατροφική πηγή βιταμινών και μετάλλων.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι το μέλι είναι πλούσιο σε φυτικές ενώσεις που προάγουν την υγεία, γνωστές ως πολυφαινόλες.
Το μέλι υψηλής ποιότητας, το οποίο είναι ελάχιστα επεξεργασμένο, μη θερμαινόμενο και φρέσκο, περιέχει πολλές σημαντικές βιοδραστικές φυτικές ενώσεις και αντιοξειδωτικά, όπως φλαβονοειδή και φαινολικά οξέα. Οι πιο σκούρες ποικιλίες τείνουν να προσφέρουν περισσότερα αντιοξειδωτικά από τις πιο ανοιχτόχρωμες ποικιλίες. Τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στην εξουδετέρωση των αντιδραστικών ειδών οξυγόνου (ROS) στο σώμα σας, τα οποία μπορούν να συσσωρευτούν στα κύτταρα και να προκαλέσουν βλάβη. Αυτή η βλάβη μπορεί να συμβάλει σε καταστάσεις όπως η πρόωρη γήρανση, ο διαβήτης τύπου 2 και οι καρδιακές παθήσεις. Ως εκ τούτου, πολλά από τα οφέλη του μελιού για την υγεία αποδίδονται στην περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικά.
Όταν πρόκειται για τη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα, το μέλι μπορεί να προσφέρει κάποια ελαφρά οφέλη έναντι της κανονικής ζάχαρης.
Αν και το μέλι αυξάνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας όπως και άλλοι τύποι ζάχαρης, τα αντιοξειδωτικά που περιέχει μπορεί να βοηθήσουν στην προστασία από το μεταβολικό σύνδρομο και τον διαβήτη τύπου 2.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το μέλι μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης, μιας ορμόνης που μειώνει τη φλεγμονή και βελτιώνει τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.
Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι η καθημερινή πρόσληψη μελιού μπορεί να βελτιώσει τα επίπεδα σακχάρου στις μετρήσεις του αίματος μετά από νηστεία, σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.
Ωστόσο, ενώ το μέλι μπορεί να είναι ελαφρώς καλύτερο από την επεξεργασμένη ζάχαρη για άτομα με διαβήτη, θα πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο.
Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζετε ότι ορισμένα είδη μελιού μπορούν να αραιωθούν με απλό σιρόπι. Αν και η νοθεία του μελιού είναι παράνομη στις περισσότερες χώρες, παραμένει ένα ευρέως διαδεδομένο πρόβλημα.
Το μέλι μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων.
Σύμφωνα με μια επιστημονική έρευνα, το μέλι μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, στη βελτίωση των επιπέδων λίπους στο αίμα, στη ρύθμιση του καρδιακού σας παλμού και στην πρόληψη του θανάτου υγιών κυττάρων, όλων δηλαδή των παραγόντων που μπορούν να βελτιώσουν τη λειτουργία και την υγεία της καρδιάς σας.
Μια μελέτη που έγινε σε πάνω από 4.500 άτομα άνω των 40 ετών συσχέτισε μια μέτρια πρόσληψη μελιού με τον χαμηλότερο κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης στις γυναίκες.
Επίσης, μια μελέτη που έγινε σε αρουραίους, είχε πολύ υποσχόμενα αποτελέσματα και έδειξε ότι το μέλι βοήθησε στην προστασία της καρδιάς από το οξειδωτικό στρες.
Επιπλέον, το ακατέργαστο μέλι περιέχει συνήθως πρόπολη, ένα είδος ρητίνης που παράγουν οι μέλισσες από δέντρα και φυτά που παράγουν χυμούς. Η πρόπολη μπορεί να βελτιώσει τα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων.
Ωστόσο, δεν υπάρχει διαθέσιμη μακροπρόθεσμη μελέτη για το μέλι και την υγεία της καρδιάς. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση των επιδράσεων του μελιού στην υγεία της καρδιάς.
Η τοπική θεραπεία με μέλι έχει χρησιμοποιηθεί για την επούλωση πληγών και εγκαυμάτων από την αρχαία Αίγυπτο. Η πρακτική είναι ακόμα και σήμερα ίδια.
Μια ανασκόπηση 26 μελετών σχετικά με το μέλι και τη φροντίδα των τραυμάτων, το έκρινε πιο αποτελεσματικό στην επούλωση εγκαυμάτων μέτριου πάχους και τραυμάτων που έχουν μολυνθεί μετά από χειρουργική επέμβαση.
Το μέλι είναι επίσης μια αποτελεσματική θεραπεία για τα έλκη των ποδιών που σχετίζονται με τον διαβήτη, τα οποία είναι σοβαρές επιπλοκές που μπορούν να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό.
Μια μελέτη που περιελάμβανε άτομα με έλκη ποδιών που σχετίζονταν με διαβήτη ανέφερε ποσοστό επιτυχίας 43,3% με το μέλι ως θεραπεία των πληγών. Σε μια άλλη μελέτη, το τοπικό μέλι της περιοχής, θεράπευσε το εντυπωσιακό 97% των ελκών που σχετίζονταν με το διαβήτη των συμμετεχόντων.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι οι θεραπευτικές δυνάμεις του μελιού προέρχονται από τις αντιβακτηριδιακές και αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις του.
Επιπλέον, μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία άλλων δερματικών παθήσεων, όπως η ψωρίαση και οι βλάβες του έρπητα.
Το μέλι Manuka θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικό στη θεραπεία εγκαυμάτων. Ωστόσο, εάν έχετε σοβαρό έγκαυμα, θα πρέπει να αναζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια.
Ο βήχας είναι ένα κοινό πρόβλημα για παιδιά με λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού. Αυτές οι λοιμώξεις μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο και την ποιότητα ζωής τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς.
Ωστόσο, τα κοινά φάρμακα για τον βήχα δεν είναι πάντα αποτελεσματικά και μπορεί να έχουν παρενέργειες. Είναι ενδιαφέρον ότι το μέλι μπορεί να είναι μια καλή εναλλακτική λύση, με στοιχεία που δείχνουν ότι είναι μια αποτελεσματική επιλογή θεραπείας.
Μια ανασκόπηση πολλών μελετών για το μέλι και τον βήχα σε παιδιά, διαπίστωσε ότι το μέλι φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματικό από τη διφαινυδραμίνη για τα συμπτώματα του βήχα. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της διάρκειας της περιόδου του βήχα. Μια άλλη έρευνα συμπέρανε ότι το μέλι μπορεί επίσης να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου στα παιδιά με βήχα, καθώς και στους γονείς τους. Επιπλέον, σε αντίθεση με ορισμένα φάρμακα για τον βήχα, το μέλι δεν έχει παρενέργειες.
Ωστόσο, μην δίνετε ποτέ μέλι σε παιδιά κάτω του 1 έτους λόγω του κινδύνου αλλαντίασης.
Το μέλι είναι εύκολο να προστεθεί στη διατροφή σας. Για να πάρετε ένα μικρό boost σε αντιοξειδωτικά από το μέλι, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε με όποιον τρόπο θα χρησιμοποιούσατε συνήθως τη ζάχαρη. Είναι εξαιρετικό για να γλυκάνετε απλό γιαούρτι, καφέ ή τσάι. Μπορείτε επίσης να το χρησιμοποιήσετε στη μαγειρική και στα γλυκά σας.
Ως σπιτική θεραπεία, μπορεί να εφαρμοστεί απευθείας σε ελαφρά εγκαύματα ή πληγές ή να χορηγηθεί από το στόμα για τον βήχα.
Επίσης, να έχετε κατά νου ότι το μέλι είναι ένας τύπος ζάχαρης, επομένως η κατανάλωσή του θα προκαλέσει αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σας. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων μελιού, ιδιαίτερα όταν είναι συνεχής για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να συμβάλει στην αύξηση του βάρους και να αυξήσει τον κίνδυνο ασθενειών όπως ο διαβήτης τύπου 2 ή οι καρδιακές παθήσεις. Επομένως, να παραμένετε σε χαμηλή έως μέτρια κατανάλωση μελιού.
Τονίζουμε ξανά ότι σε μωρά κάτω του 1 έτους δεν πρέπει να δίνετε μέλι. Τα βακτήρια Clostridium που προκαλούν τη βρεφική αλλαντίαση συνήθως ευδοκιμούν στο έδαφος και τη σκόνη και μπορούν επίσης να μολύνουν ορισμένα τρόφιμα – ιδίως το μέλι. Η βρεφική αλλαντίαση χαρακτηρίζεται από υποτονία, δυσκοιλιότητα, αδυναμία θηλασμού και κατάποσης, αδύναμο κλάμα, πτώση και ανεπαρκή στήριξη της κεφαλής. Η ασθένεια μπορεί να εξελιχθεί σε γενικευμένη υποτονία και αναπνευστική ανεπάρκεια. Κάποιες περιπτώσεις συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου (SIDS) έχουν σχετιστεί με την αλλαντίαση νηπίων. Οι γονείς μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της βρεφικής αλλαντίασης μη δίνοντας στο μωρό τους μέλι ή οποιεσδήποτε επεξεργασμένες τροφές που περιέχουν μέλι (όπως μπισκότα με μέλι) παρά μόνο μετά τα πρώτα γενέθλια του παιδιού τους.
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, μπορούν να καταναλώνουν μέλι επειδή το ώριμο πεπτικό τους σύστημα αποβάλλει τους σπόρους του βακτηρίου Clostridium από το σώμα τους προτού προκαλέσουν βλάβη.
